Τετάρτη 25 Ιουλίου 2012

Αφού οι πολιτικές λιτότητας και ύφεσης αποτυγχάνουν, που βαδίζουμε και τι μπορεί να γίνει;


Ο Paul Krugman, που είναι γνωστός οικονομολόγος (και νομπελίστας), στο βιβλίο του «Τέλος στην ύφεση τώρα!», αναφέρεται στο πως θα βγεί η ΗΠΑ και η Ευρώπη από την κρίση. Λέει ότι φυσικά δεν είναι μέσω της σκληρής λιτότητας, όπως βαυκαλίζονται οι διάφοροι «ευαγγελιστές» του φιλελευθερισμού, αλλά όπως αναφέρει, η βασική αρχή του Keynes που υποστηρίζει ότι «ο καιρός για λιτότητα είναι η οικονομική άνθηση, όχι η κάμψη» είναι αυτό που πρέπει να μας οδηγήσει στην έξοδο από την ύφεση.

Όπως αναφέρει ο Krugman, οι κυβερνήσεις πρέπει να ΑΥΞΗΣΟΥΝ τις κρατικές δαπάνες τους και όχι να τις μειώσουν, μέχρι ο ιδιωτικός τομέας καταστεί έτοιμος ξανά να δώσει νέα ώθηση στην οικονομία. 

Οι αναπτυξιακές πολιτικές και όχι οι υφεσιακές είναι αυτές που παράγουν θέσεις εργασίας.  Φυσικά αναφέρεται και στην Ελλάδα, όπου χαρακτηριστικά γράφει, η εφαρμογή της λιτότητας την ΣΚΟΤΩΝΕΙ ενώ χρησιμοποιείται η ανεύθυνη δημοσιονομική πολιτική της ως άλλοθι για να εφαρμοστεί η Μεγάλη Αυταπάτη της λιτότητας.

Ο Krugman είναι γνώστης, ειδήμων και έχει δίκιο. Οι Γερμανοί ανοήτως, επιμένουν και επιβάλλουν στις αδύναμες χώρες προγράμματα λιτότητας και ύφεσης που χειροτερεύουν την κατάσταση. 

Η κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με αύξηση των δαπανών και σε αυτό το αρνητικότατο περιβάλλον, λόγω της κακής ψυχολογίας, αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω του κρατικού τομέα.  Όταν βελτιωθεί το κλίμα θα συνεισφέρει και ο ιδιωτικός τομέας.
www.euepixeirein.gr
Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση τι μπορεί να κάνει σε λίγο καιρό, βλέποντας την αποτυχία των προγραμμάτων λιτότητας και την ένταση του προβλήματος; Οι Γερμανοί, αντιμέτωποι με τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωζώνης (κάτι που θα είχε τεράστιο κόστος για αυτούς), θα προτιμήσουν να βάλουν νερό στο κρασί τους.

Αυτό θα συνεπάγονταν ευρωομόλογα. Τα κρατικά ομόλογα να αντικατασταθούν από ενιαία ευρωομόλογα. Οι δανειστές δεν θα ξέρουν εάν δανείζουν την Γερμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα ή την Αυστρία. Θα ξέρουν ότι θα λαμβάνουν ευρωομόλογα που θα εκδίδει η ΕΚΤ και η ΕΚΤ θα μοιράζει ανάλογα στις χώρες μέλη, τα ποσά που χρειάζονται.

Με τα ευρωομόλογα, λογικά θα λύνονταν άμεσα η κρίση εμπιστοσύνης προς τα ομόλογα των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Θα διαμόρφωναν επιτόκια ίσως όχι σχεδόν μηδενικά όπως συμβαίνει στα θεωρούμενα ασφαλέστατα της Γερμανίας, αλλά πάντως σίγουρα χαμηλότατα.

Η εξισορρόπηση της παροχής της αναγκαίας ρευστότητας μέσω των ευρωομολόγων προς τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, θα έδινε τη δυνατότητα σε αυτές τις χώρες να λάβουν τα μέτρα προσαρμογής και μεταρρύθμισης των οικονομιών τους σε ένα πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, από ότι σήμερα τους επιβάλλεται και στο οποίο δεν μπορούν άλλωστε να ανταποκριθούν επιτυχώς. Θα καθιστούσε την προσαρμογή εφικτή ενώ τώρα δεν είναι.

Επιπλέον, ως ακραία λύση ανάγκης, θα μπορούσε η ΕΚΤ να προχωρήσει σε εκτύπωση χρήματος και συνεπακόλουθη χρηματοδότηση όσων είχαν ανάγκη. Ασύμβατο μέτρο, αλλά μη συμβατική είναι και η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε.

Και τα δύο, δηλαδή η έκδοση ευρωομολόγων και η εκτύπωση χρήματος, θα επέφερε την διολίσθηση του Ευρώ έναντι άλλων διεθνών νομισμάτων. Κάτι τέτοιο θα επέφερε κάποιες πληθωριστικές πιέσεις όπως και μείωση της αγοραστικής ισχύος  του ευρώ. Ουδέν κακόν όμως αμιγές καλού: αυτό θα καθιστούσε ακόμα ισχυρότερη εξαγωγικά την Γερμανία αλλά και γενικότερα, θα διευκόλυνε τις εξαγωγές από τις χώρες της Ευρωζώνης. 

Εάν όμως, ειδικότερα στην περίπτωση της χώρας μας, μας άφηναν να βγούμε εκτός; 

Η έξοδος οποιασδήποτε χώρας από το Ευρώ, θα επέφερε την διάλυση της Ευρωζώνης γιατί θα έδινε το μήνυμα στις αγορές (και τους κερδοσκόπους) ότι η Ευρωζώνη δεν αποτελεί μια συμπαγή, στέρεα νομισματική Ζώνη. Κάτι τέτοιο θα τους έδινε την δυνατότητα έντασης των "επιθέσεών" τους στις άλλες αδύναμες χώρες, αφού θα είχαν δει αποτέλεσμα ότι η Ελλάδα π.χ. εξήλθε. 

Οι άλλες αδύναμες χώρες, έχοντας ακολουθήσει ήδη τις πολιτικές λιτότητας και ύφεσης (όπως οι μνημονιακές στην Ελλάδα), θα είχαν περιέλθει σε πιο αδύναμη θέση από αυτή που είχαν προ της εφαρμογής αυτών των καταστροφικών πολιτικών και συνεπώς θα υπήρχε μετάδοση του προβλήματος και ένταση της κρίσεως.

Άλλωστε τις ανυπολόγιστες συνέπειες της εξόδου μας από την Ευρωζώνη, τις έχουμε αναλύσει και εδώ:
http://financebeast.blogspot.gr/2011/09/blog-post_5820.html

Εάν ωστόσο η Ελλάδα εξωθούνταν εκτός Ευρώ, εάν δηλαδή σε μια πραγματική και ουσιαστική αναδιαπραγμάτευση, οι εταίροι μας (κυρίως Γερμανοί) έδειχναν αδιάλλαχτοι και μας έκοβαν τον δανεισμό, τότε η χώρα μας αναγκαστικά και από μόνη της θα επέστρεφε σε ένα εθνικό νόμισμα. Βραχυπρόθεσμα θα βιώναμε ένα βύθισμα, θα ερχόμασταν όντως σε μια πιο δύσκολη θέση.

Όμως αυτή η εξέλιξη θα είχε ως συνέπεια την ανάκτηση της κυριαρχίας μας και το εθνικό νόμισμα, θα μας έδινε μία ΔΥΝΑΜΙΚΗ, που σε βάθος χρόνου το ισοζύγιο από το εθνικό νόμισμα, θα γίνονταν θετικό. (παράλληλα, θα είχε δώσει ένα γερό μάθημα στους Γερμανούς, οι οποίοι θα αντιμετώπιζαν το τεράστιο κόστος της διάλυσης της Ευρωζώνης, εφόσον θα μας είχαν αγνοήσει και θα μας είχαν αφήσει να βγούμε εκτός).
www.euepixeirein.gr
Σαφώς βραχυπρόθεσμα, θα είχαμε ένα χάσμα, μία χειροτέρευση από πλευράς προσφοράς αγαθών. Το Δελτίο θα ήταν αναπόφευκτο για μια περίοδο και για μια ομάδα αγαθών. Όμως σχετικά σύντομα, θα μπορούσαμε με την απαγκίστρωση που θα πετυχαίναμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, να διαμορφώσουμε νέες συμμαχίες που μέσω αυτών (π.χ. Ρωσία, Κίνα), θα καλύπταμε μέρος των αναγκών μας. 

Σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, με την εκτύπωση νομίσματος θα αύξανε η προσφορά χρήματος, που θα επέφερε τουλάχιστον αρχικά, έντονη υποτίμηση έναντι άλλων ισχυρών διεθνών νομισμάτων, αργότερα θα περιορίζονταν σε διολίσθηση.

Η έντονη υποτίμηση και διολίσθηση όμως > αυξημένη ανταγωνιστικότητα > Συμφερότερο να παράγονται αγαθά εγχωρίως > αύξηση της εγχώριας παραγωγής αντί εισαγωγών > προσέλκυση κεφαλαίων και από το εξωτερικό > αύξηση της απασχόλησης > βελτίωση εισοδήματος > αύξηση αγοραστικής δύναμης > αυξημένη ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών > αύξηση κατανάλωσης > Αυξημένοι τζίροι στις επιχειρήσεις και αυξημένα κέρδη > αυξημένη ανάγκη να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις στην αυξημένη ζήτηση > πραγματοποίηση επενδύσεων σε εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό > περαιτέρω αύξηση απασχόλησης κ.ο.κ.

Ένας κύκλος ανάπτυξης εμφανίζεται και η μόνη έννοια μιας κυβέρνησης είναι να μην εισρεύσει μεγάλη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, κάτι που θα δημιουργούσε υψηλό πληθωρισμό. Αυτό όμως, ελέγχεται μάλλον εύκολα, αφού σε πρώτη φάση η εξαιρετκά μειωμένη αγοραστική δύναμη δεν θα επέτρεπε μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, σε δεύτερη φάση που θα ξεκινήσει η ανάπτυξη, η προσφορά χρήματος μπορεί να περιοριστεί, ελέγχοντας έτσι τον πληθωρισμό. Δεν λέμε ότι θα είχαμε τον πληθωρισμό που έχουμε με το Ευρώ, θα είχαμε υψηλότερο αλλά σαφώς κάτω του 10.

Εν κατακλείδι: Βλέπουμε πολύ πιθανό ότι έστω και αργά, η Ευρώπη θα πάει σε ευρωομόλογα, ακόμα και σε εκτύπωση χρήματος. Εάν ωστόσο και ειδικότερα για την Ελλάδα, συνεχίσουν να μας πιέζουν αδίκως και παρανοϊκά (αφού η πολιτική που μας επιβάλλουν χειροτερεύει τα πράγματα), ε, τότε λοιπόν είναι καλύτερα από το να σε έχει κάποιος στριμωγμένο στον πρώτο όροφο και να σε χτυπάει, να σε γρονθοκοπεί συνεχώς, να πηδήσεις από αυτό το ύψος. Η πτώση σου από το ύψος 4 μέτρων, θα σε τραντάξει και θα πονέσει στιγμιαία περισσότερο, αλλά μετά από λίγο, θα σηκωθείς και θα φύγεις... θα έχεις γλυτώσει πια, τον συνεχή ξυλοδαρμό. 

Κλείνουμε αναφέροντας και τονίζοντας ότι μόνο αν πάει κάποιος αποφασισμένος να διαπραγματευτεί μέχρι και έξοδό μας από την Ευρωζώνη, μπορεί να πείσει τους Τροικανούς να κάνουν "ανθρώπινο" το πρόγραμμα προσαρμογής και δίκαιο και ενδεχομένως να αξίζει εντέλει το να παραμείνουμε στο Ευρώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου