Παρασκευή 6 Ιουλίου 2012

Αποκρατικοποιήσεις: Πως πρέπει να γίνουν


Οι κρατικές επιχειρήσεις είναι σαφές ότι δεν είναι ιδιοκτησία της εκάστοτε κυβέρνησης. Είναι ιδιοκτησία του λαού. Η εκάστοτε κυβέρνηση συνεπώς δεν μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις για τις Δημόσιες Επιχειρήσεις ως να επρόκειτο για δική της περιουσία. Στα πλαίσια του Μνημονίου όμως, μας ζητείται να κάνουμε και κάποιες αποκρατικοποιήσεις. Η νέα τριμερής κυβέρνηση της ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ φαίνεται πρόθυμη να τις προχωρήσει. 

Όμως τι θα πουλήσουν και σε ποιες τιμές;

Ο περισσότερος κόσμος νομίζω ότι συμφωνεί στο να υπάρχει κράτος που να είναι πιο φιλικό προς τον πολίτη. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με λιγότερο κράτος διότι πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχει το προηγούμενο μιας χώρας με εξαιρετικά διογκωμένο κρατικό τομέα, που ως κανόνα να παρέχει καλές υπηρεσίες στους πολίτες.
Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πολλές κρατικές επιχειρήσεις δεν εξυπηρετούν ικανοποιητικά τον κόσμο και είναι και ακριβές. Το κακό προκύπτει από το ότι είναι κρατικό μονοπώλιο (όχι ότι τα ιδιωτικά μονοπώλια είναι καλύτερα αλλά τώρα μιλάμε για των δημοσίων επιχειρήσεων). Όταν μια εταιρία δεν κινδυνεύει από τίποτα, κάνει ότι θέλει με τις τιμές. Απλά όταν είναι δημόσια (αν δεν υπάρχει καθορισμένη ανώτατη τιμή) κουμάντο κάνουν οι συνδικαλιστές της, όπου συχνά εξελίσσεται μέχρι και σε όργιο σπατάλης, το οποίο με το καιρό περνάει στις τιμές, δηλαδή στον κόσμο.

Όμως από την άλλη, οι συνταγές του νεοφιλελευθερισμού, που θέλουν σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων να είναι στον ιδιωτικό τομέα, πολλές φορές είναι αντικοινωνικές και η πράξη έχει δείξει σε πολλές αγορές που άνοιξαν, ότι σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί οι τιμές να είναι συγκρατημένες αλλά πάσχει το προϊόν (π.χ. στις τηλεπικοινωνίες).

Στο σημείο αυτό αναφέρουμε ότι βασικά αγαθά όπως το νερό και το ρεύμα, θα πρέπει να παρέχονται στους πολίτες κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι ρεύμα και νερό, θα πρέπει να λαμβάνει κανείς ακόμα και αν αδυνατεί να τα πληρώσει.
Συνεπώς θεωρούμε ότι δεν πρέπει να πουλήσουν δημόσιες επιχειρήσεις που παρέχουν βασικά αγαθά, όπως το ρεύμα, το νερό, η παιδεία, η υγεία. Να δημιουργηθούν και εναλλακτικές προς αυτές επιχειρήσεις, ναι, γιατί όχι; 
Θα υπάρχει και κάποιος ανταγωνισμός που θα είναι υπέρ του πολίτη. Θα μπορούμε επίσης να εκμεταλλευόμαστε το "άνοιγμα" των αγορών, βάζοντας τις νέες ιδιωτικές επιχειρήσεις, να πληρώνουν ένα μικρό τέλος, που θα πηγαίνει υπέρ των αντίστοιχου αντικειμένου δημοσίων επιχειρήσεων.

Υπάρχουν όμως πλήθος δημοσίων επιχειρήσεων που παρέχουν μη βασικά αγαθά: για παράδειγμα, ο ΟΠΑΠ ή ο ΟΣΕ ή οι Αστικές Συγκοικωνίες ή τα Λιμάνια.  Θα πρέπει όλες αυτές να ιδιωτικοποιηθούν; 

Εάν είναι ζημιογόνες, τότε ναι, προκειμένου να πάψουν να επιβαρύνουν τους φορολογούμενους. Δεν βλέπουμε τον λόγο γιατί π.χ. ο ΟΣΕ ή οι Αστικές Συγκοινωνίες να είναι δημόσιες. Είναι ήδη ακριβές και δεν παρέχουν και καλές υπηρεσίες. Η ιδιωτικοποιησή τους θα επέφερε την παύση της περαιτέρω οικονομικής αιμορραγίας για το Δημόσιο και θα επέφερε και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών άνευ αύξησης του κόστους. Για παράδειγμα, η Ολυμπιακή που ιδιωτικοποιήθηκε, ακρίβυναν οι υπηρεσίες της ή χειροτέρευσε η εξυπηρέτησή της;

Θα πει όμως κανείς και εύλογα μάλιστα, τι γίνεται π.χ. με τις αστικές συγκοινωνίες και τους άνεργους ή τους πολίτες πολύ χαμηλού εισοδήματος; Σε αυτές τις ειδικές περιπτώσεις θα πρέπει το κράτος να επιδοτεί τις ιδιωτικές εταιρίες συγκοινωνιών προκειμένου να προσφέρουν δωρεάν την μετακίνηση αυτών των κοινωνικών ομάδων, κάτι που θα κοστίζει στο κράτος λιγότερο από το να διατηρεί στην ιδιοκτησία του ολόκληρη την εταιρία συγκοινωνιών, με το όλο κόστος που συνεπάγεται.
Από την άλλη μεριά, εάν οι δημόσιες επιχειρήσεις είναι κερδοφόρες, δεν βλέπω τον λόγο γιατί να πουλήσεις κάτι που σου αποφέρει κέρδη, εκτός εάν το αντίτιμο που θα εισπράξεις είναι ένα πολύ μεγάλο πολλαπλάσιο σε σχέση με την εσωτερική αξία και την κερδοφορία της επιχείρησης (π.χ. πάνω από 7). Αυτό όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο έως και αδύνατο να συμβεί στην τρέχουσα περίοδο της κρίσης. Επομένως, είναι λογικό ότι οι όποιοι ενδιαφερόμενοι για την αγορά μιας δημόσιας επιχείρησης που είναι κερδοφόρα, θα προτίθενται να καταβάλουν ένα χαμηλό τίμημα. Εάν το χαμηλό τίμημα γίνει αποδεκτό, θα συνιστά ξεπούλημα και δεν είναι επιτρεπτό. Ωστόσο εάν και εφόσον γίνει το ξεπούλημα (π.χ. πώληση κερδοφόρας δημόσιας επιχείρησης με πολλαπλάσιο μόλις 3 ή 4 φορές στην εσωτερική της αξία ή τα κέρδη της), μόλις αλλάξει η πολιτική κατάσταση της χώρας, θα πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες.

Όσες δημόσιες επιχειρήσεις είναι σήμερα ζημιογόνες και θέλουν να παραμείνουν δημόσιες, να μπορούν να το κάνουν και να αποφεύγουν την ιδιωτικοποίηση, αρκεί να μην επιβαρύνουν το κράτος, κατ’ επέκταση και τους φορολογούμενους. Πως θα γίνεται αυτό; 

Θα πρέπει να καταστούν κερδοφόρες. Θα πρέπει λοιπόν άνευ αυξήσεως των τιμών των προϊόντων που παράγουν ή των υπηρεσιών που παρέχουν, να περικόψουν τα κόστη όσο απαιτείται προκειμένου να γίνουν κερδοφόρες. Οι αναγκαίες περικοπές στο κόστος λειτουργίας θα πρέπει να γίνονται από πάνω προς τα κάτω. Θα ξεκινούν δηλαδή από τους υψηλόμισθους και αφού κοπούν εκεί "γενναία" οι συνολικές κατ’άτομο αποδοχές, εάν φτάνουν προκειμένου να καταστεί κερδοφόρος έχει καλώς, ειδάλλως οι περικοπές θα συνεχίζονται στην αμέσως κατώτερη κλίμακα από απόψεως αποδοχών κ.ο.κ..

Το δίλημμα δηλαδή πρέπει να είναι προς τους δημοσίους υπαλλήλους ότι ή η Επιχείρηση γίνεται κερδοφόρος, κάτι που θα επιτευχθεί με το δίκαιο από πάνω προς τα κάτω μηχανισμό περικοπών που μόλις περιγράψαμε ή αν δεν καταστεί σε μια χρονιά κερδοφόρος, η Επιχείρηση ή κλείνει ή ιδιωτικοποιείται.  Μάλιστα η ιδιωτικοποίηση των ζημιογόνων δημοσίων επιχειρήσεων θα πρέπει να γίνεται συμβολικά: καθώς θα είναι αρκετά ζημιογόνες και γι' αυτό θα είναι έως και αδύνατο να προσελκύσουν αγοραστικό ενδιαφέρον, θα πρέπει να πωλούνται έστω και για ένα μόλις ευρώ. 
Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να καλούνται να επιλέξουν: ή τέλος στην σπατάλη ή άνεργοι τελείως (κλείσιμο επιχείρησης και πρόωρη συνταξιοδότηση με ιδιαίτερα μειωμένη σύνταξη) ή πέρασμα σε καθεστώς ιδιωτικού υπαλλήλου (ιδιωτικοποίηση).   


>>>•<<<
www.euepixeirein.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου